Vrijdag 27 september.
ZWERVEN LANGS DE IJSSEL.
Zo af en toe lukt het er een dagje geheel tussenuit te knijpen. Vandaag was zo’n dag. Samen met verrekijker en (jacht)hond Kobus zwerven langs de westelijke IJsseloever tussen Zwolle en Kampen. Het begint gelijk goed. Ik spring over een dichtgegroeide sloot maar Kobus vraagt zich af waarom. Vervolgens ervaart hij, dat ook hij niet over water kan lopen. Proestend klimt Kobus op de kant. We lopen tegen een groepje putters op in een distelveld. Ook hier weer boerenzwaluwen die een cirkelende buizerd pesten. Het zijn jonge zwaluwen want de lange staartpennen ontbreken. Kobus “bevriest” en we staan allebei stil. Een paar meter verderop ontdek ik een bruin vlekje, verstopt op een natte plek. Het is een watersnipt die zich drukt en ongezien waant. Meestal zie je een watersnip pas als hij onder je voet vandaan springt en verontwaardigd “etsend” weg sprint.

Zaterdag 28 september.
TURKSE TORTELS TORTELEN.
Er zijn vogels die je bijna elke dag ziet zonder dat je ze echt goed waarneemt. De turkse tortel is zo’n vogelsoort. Ik zie ze elke dag maar neem niet vaak de moeite ze een poos te observeren. Een halve eeuw geleden liep heel
Ornithologisch Nederland nog uit om de eerste turkse tortels te zien die in Harderwijk waren neergestreken, maar tegenwoordig zijn ze nog gewoner dan huismussen! Vanochtend zaten er twee nog echt te tortelen of het voorjaar was. Dicht tegen elkaar aan (de meeste vogels houden daar niet zo van!) en eindeloos knabbelen en kroelen in elkaars kopveren, echte tortelduifjes dus. De laatste tijd zijn er ook veel jonge net uitgevlogen houtduiven te zien Voor deze duiven eindigt het voorjaar pas laat in de herfst!

Zondag 29 september.
EVEN NIET OPGELET.
Een ijselijke schreeuw van een vogel in doodsnood. Ik kijk naar buiten en zie een zieltogende zanglijster in de klauwen van een jonge sperwervrouw. Nog een paar keer goed knijpen en het kopje valt machteloos achterover, de maaltijd kan beginnen. Een paar uur eerder zagen we nog hoe deze, nog jonge zanglijster heerlijk zat te badderen in onze vijver! De sperwer sleept de zanglijster mee onder de struiken en begint te plukken. Even later de Swarovski telescoop erop en nu wordt elk detail super close zichtbaar. Terwijl ik scherp stel zie ik hoe de sperwer de darmen eruit trekt en……terzijde legt. De karbonade en biefstuk eerst. Meer dan een uur duurt zijn zondagsdiner en uiteindelijk blijven er alleen wat veertjes over. En…..de darmen bleven ook liggen want daar houdt een sperwer kennelijk niet van!

Dinsdag 1 oktober
BLAUWE REIGER NEEMT ZONNEBAD.
De temperatuur daalt ‘s nachts behoorlijk en dat betekent dat het relatief warme water in het Valleikanaal ’s morgens zo ligt te dampen dat het lijkt alsof je water ziet branden! In de ochtendzon aan de overkant van het kanaal staat een van de minstens twee blauwe reigers die ik elke morgen langs de oevers aantref. De zon is nog maar net op en nodigt uit voor een zonnebad. De reiger staat rechtop, de beide vleugels bijna exbitionistisch opengeklapt met de vleugelboeg naar buiten en de slagpennen naar binnen, Hij kent ons (mijn hond en ik) zo langzamerhand want het zonnebad wordt niet door onze passage onderbroken. Genieten van de ochtendzon, dat kunne reigers dus.
Donderdag 3 oktober.
ACHT MERELS TE WATER.
In onze tuin hebben we twee vijvers aangelegd, de een wat hoger dan de ander. Door het water van de ene naar de andere vijver te pompen en op eigen kracht terug te laten stromen is nu een, zoals wij dat noemen, een kabbelende beek ontstaan. Nou ja beek ,meer een greppel met stromend water over een zandig grindbed maar toch………De beek is ongeveer tien meter lang en kronkelt “spontaan” door de tuin. Vanochtend werd de vogelkundige waarde van het waterwerk nog eens ondubbelzinnig bevestigd. Op een rij namen acht merels tegelijk een bad. Over de hele linie spetterde het water op, één groot badfestijn. Tussendoor nog een paar vinken, een pimpel en een koolmees, fantastisch! Ik kan het dus van harte aanbevelen. Maak twee kleine of grote vijvers, afhankelijk van de maat van uw tuin en verbind ze met een “kabbelende beek”.


Ornitho lezers schrijven:

Hallo Nico,
Laatst zat een paar meter van mijn huis een uil. Nu wil ik een nestkast ophangen voor een uil. Zijn er nog specifieke dingen waar op je moet letten bij het ophangen van een nestkast voor een uil?
met vriendelijke groet Siety

……….het is van belang te weten welke uil je hebt gezien. Elke uilensoort stelt weer andere eisen. Via www.vogelbescherming.nl kun je daar wel achter komen!………



Brussel/Helsinki/Rovaniemi
De vijf Sneeuwuilen die momenteel in het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren te Opglabbeek verblijven, zijn vrijdag 20 september eindelijk naar Finland gebracht. De reis naar hun thuisland had begin juni van dit jaar al moeten plaatsgrijpen, maar de nodige vergunningen om deze zeldzame vogels naar het buitenland te vervoeren hebben veel te lang op zich laten wachten. Het gaat om twee uilen die accidenteel in België zijn terechtgekomen via vrachtschepen uit Canada. De vogels waren tijdens een storm op het dek geland, toen ze zich in de Labradorzee (Newfoundland) bevonden. Drie andere uilen werden door het gerecht in beslag genomen bij particulieren die de vogels illegaal in een kooi hielden.( zie verder www.vogelbescherming.be)


Op welke wijze wordt er onderzoek gedaan naar navigatie bij vogels?

……………..er zijn veel vragen gesteld over hoe vogels trekken. Daar kun je gemakkelijk een boek over vol schrijven. Vogel letten op de stand van de maan, de zon en de sterren. Onlangs is ontdekt dat ze ook verschillen van de sterkte van het aardmagnetisme kunnen voelen. Ze voelen niet alleen welke richting ze op moeten vliegen maar ook waar ze zijn, dichtbij of nog ver van de evenaar…………..

Beste Nico,
Het valt mij op, dat je de laatste tijd weer veel vogels hoort zingen. O.a. roodborst, winterkoning en vanmorgen hoorde ik zelfs de tjiftjaf. Is daar een verklaring voor?
Corrie van Liefland. Doorwerth.

……….Roodborst en winterkoning bezetten een winterteritorium dat ze al zingend verdedigen tegen indringers. En de tiftjaf……..die tjiftjaft gewoon net zo lang door tot hij vertrekt!!!!!




Geachte heer De Haan,
We zijn dit weekend vogels gaan kijken bij Cap Griz Nez en Cap Blanc Nez, vlakbij Calais. Onze hoop was dat de vogeltrek vanuit Engeland tot spectaculaire waarnemingen zou leiden. Echter dat viel wat tegen. Het weer
was fantastisch maar behalve honderden boeren- en huiszwaluwen, en grote hoeveelheden putters hebben we niks gezien. Ligt dat aan het weer (te goed?), of moeten we op andere plekken gaan
kijken, of hebben we gewoon pech gehad?
Met vriendelijke groeten, Coen Rooijmans

………inderdaad gewoon pech. Cap Grenez kan heel fascinerend zijn vooral omdat je de vogels ook vaak onder langs ziet doortrekken. Gewoon nog een paar keer proberen!…….

Prikbord.

wat betreft de vraag over vogeleieren,

Bij de American Bookshop in Amsterdam is (of was) verkrijgbaar: Birdnests, eggs & nestlings of Britain & Europe geschreven door Collin Harrison & PeterCastell uitgegeven door HarperCollinspublishers, ISBN 0 00 220125 9. Eerste druk uit 1975, laatste in 1998. Kostprijs: 17,99 pond en vol met allerlei
info + gedetailleerde kleurtekeningen van eieren en jonge vogels.
Groet,Caspar van Tongeren

Reactie op "foto's vogeleieren"
Geen foto's maar wel tekeningen (en beschrijvingen) van 87 nesten en eierenheb ik in een boekje dat ik jaren geleden bij de Slegte kocht: "Nesten en eieren van bekende europese vogels" ISBN 90 6057 751 5 Uitg. oorspronkelijk: Artia, Praag, 1971, Uitg. voor Nederland: Omega Boek BV. Amsterdam 1984. Waarschijnlijk niet meer te koop als nieuw boek, maar misschien via een zoekopdracht bij de Slegte of een oproep op een of andere verkoop-site op internet....
Marjan Pierhagen & Jan van Muijlwijk

Reactie op "katten weren uit je tuin"
Ook bij ons in de buurt wemelt het van de katten. Op zich geen onaardige dieren, maar wel voor vogels! Een aantal jaren geleden kwamen we op een dag tot 17 verschillende katten die onze tuin bezochten, o.a. om daar hun behoefte te komen doen. Dat vonden we maar niks. Sinds een aantal jaren hebben we met één kat vriendschap gesloten. We voeren hem niets, maar hij is erg op gezelschap (en aanhalen) gesteld. Hij denkt nu dat onze tuin van hem is, en doet erg zijn best alle andere katten uit de buurt eruit te houden. Meestal lukt dat, en dat scheelt al heel veel. Bovendien is hij veel te netjes om in "zijn eigen" tuin het bekende kuiltje te graven voor je-weet-wel. Wel zit hij een aantal dagen per jaar likkebaardend onder het koolmeesnestkastje te wachten tot de jongen hem in de bek vliegen. Op die dagen zijn we zelf extra alert, en hij begrijpt dan ook niets van de
plotselinge afkeer die we ineens van hem hebben.... Ook het gewemel rond de
vijver van bv. libellen die in hun gedaanteverwisseling zijn intrigeren hem mateloos. We vinden dus af en toe ook een libelle die na een vlucht van ca. 60 cm. de kat ontmoette, in het nadeel van de libelle. Schrikdraad vinden we te rigoureus en we drinken te weinig koffie om met koffiedrab resultaat te boeken. Peper strooien werkte ook leek ons, tot de eerstkomende regenbui.
Marjan Pierhagen & Jan van Muijlwijk

Beste Nico,

Rene en Merel Jansen in je laatste OrnithoNieuws zoeken "Kijk op vogels"-uitgaven die uitverkocht zijn. Een tip. Laat ze bellen naar De Slegte in Rotterdam (010-4138305), want die heeft er een aantal op de plank
staan bij de categorie vogels (toevallig vrijdag 27 september gezien). Ik lees je nieuws elke week met plezier.
Vriendelijke groet, Philip Unger

Tot volgende week.

Nico de Haan.

Ornitho Centrum Nederland.